MAKAMU WA RAIS ASHAURI KUANZISHWA KWA MAHAKAMA MAALUM ZA MASHAURI YA JINSIA

Na Mary Gwera na Lydia Churi-ARUSHA

MAKAMU wa Rais wa Jamhuri ya Muungano wa Tanzania, Mhe. Samia Suluhu Hassan amezishauri Mahakama za Afrika kuanzisha Mahakama maalum zitakazoshughulikia mashauri ya Jinsia ili kuwezesha usawa na haki za kijinsia kupatikana kwa haraka.

Akifungua Mkutano wa Jinsia na Haki ulioandaliwa na Mahakama ya Tanzania kwa kushirikiana na Benki ya Dunia leo Jijini Arusha, Makamu wa Rais amesema kuwa Majaji Wakuu na Wanasheria Wakuu ni Watendaji muhimu  katika kuhakikisha kuwa mifumo ya haki inaimarishwa kwenye nchi zao.

“Nawapongeza kwa kazi nzuri mnayofanya, katika Bara hili la Afrika na Dunia kwa ujumla licha ya changamoto mnazokutana nazo katika nchi zenu, Mahakama Afrika zimekuwa ni msimamizi wa haki kwa raia wake,” alisema Makamu wa Rais.

Alisema Wanawake na Watoto ni makundi yaliyosahaulika katika jamii ukilinganisha na wanaume. Wanawake wamekuwa nyuma katika masuala ya kielimu, umiliki wa ardhi, uongozi katika ngazi mbalimbali za maamuzi pamoja na umiliki wa mali za familia.

Alisema kuanzishwa kwa Mahakama za Kijinsia kutasaidia kuondokana na vitendo vya unyanyasaji dhidi ya Wanawake katika jamii.

Makamu wa Rais alisema, utafiti uliofanywa na Taasisi mojawapo nchini Tanzania ijulikanayo kama ‘Tanzania Demographic Health Survey’ (TDHS) mwaka 2010 unaonyesha kuwa asilimia 44 ya Wanawake walioolewa wenye umri wa kati ya miaka 15-49 wanakabiliwa na ukatili wa kijinsia kutoka kwa Wenzi wao.

Katika kukabiliana na changamoto zinazowakabili wanawake, Makamu wa Rais amesema Tanzania imejiwekea Mikakati ambayo mbalimbali ikiwemo maboresho katika Sekta ya Sheria yaliyosababisha kutungwa na kurekebishwa kwa baadhi ya Sheria zinazohusiana na masuala ya Jinsia na kuanzishwa kwa madawati ya jinsia katika vituo vya Polisi nchini.

Sheria zilizotungwa ni Sheria ya Ardhi na Sheria ya Ardhi ya Kijiji (Land Act and the Village Land Act) iliyowezesha Wanawake kumiliki ardhi, pamoja na Sheria ya Mtoto ya mwaka 2009 (Law of the Child Act in 2009). Pamoja na kutungwa kwa Sheria hizo, Tanzania pia iliifanyia marekebisho Sheria ya Makosa ya Kujamiiana (Sexual Offences Special Provision Act (SOSP) ya mwaka 1998.

Hata hivyo, Makamu wa Rais alisema Mahakama ya Tanzania kupitia Mpango Mkakati wake wa miaka mitano 2015/2016-2019/2020 pamoja na Mradi wa Maboresho ya Huduma za Mahakama inao mpango wa kupitia taratibu za Mashauri zilizopo ili kuharakisha mashauri yanayohusu wanawake na makundi mengine wakiwemo watoto.

Kupitia Mpango Mkakati huo, Mahakama ya Tanzania itahakikisha kuwa mashauri yanayohusu Unyanyasaji wa Kijinsia na ukandamizaji dhidi ya Wanawake yanapewa kipaumbele katika taratibu za Kimahakama, jitihada hizi pia zinaenda sambamba na Dira ya Mahakama ya Tanzania ambayo ni Haki sawa kwa wote na kwa wakati.

Wakati huo huo Jaji Mkuu wa Tanzania Mhe. Prof. Ibrahim Hamis Juma amesema safari ya kuelekea kwenye upatikanaji wa haki na usawa wa kijinsia hauwezi kupatikana kwa kutungwa na kufanyiwa marekebisho kwa baadhi ya sheria.

Alisema pamoja na kutungwa na kurekebishwa kwa sheria hizo, bado zipo changamoto za upatikanaji wa haki na usawa wa kijinsia hivyo aliwataka Wajumbe wa Mkutano huo kuhakikisha kuwa wanajadiliana na kuyatafutia ufumbuzi masuala haya.

Aidha; Mhe. Jaji Mkuu aliishukuru Benki ya Dunia (WB) ambayo imeandaa Mkutano huu kwa kushirikiana na Mahakama ya Tanzania Mkutano huu wa kihistoria ambao umefanyika kwa mara ya kwanza katika bara la Afrika na nchini Tanzania.

Baadhi ya Wajumbe wanaohudhuria Mkutano huo wa siku tatu ni pamoja Majaji Wakuu kutoka nchi 12 za Afrika, Majaji wa Mahakama za Juu ‘Supreme Courts’, Majaji wengine pamoja na Wanasheria mbalimbali.

 Makamu wa Rais wa Jamhuri ya Muungano wa Tanzania, Mhe. Samia Suluhu Hassan akiwasili katika Viwanja vya Ukumbi wa Mikutano wa Kimataifa (AICC) kwa ajili ya kufungua rasmi Mkutano wa Jinsia na Haki uliondaliwa na Mahakama ya Tanzania kwa kushirikiana na Benki ya Dunia. Katikati ni Jaji Mkuu wa Tanzania, Mhe. Prof. Ibrahim Hamis Juma na kulia ni Waziri wa Katiba na Sheria, Mhe. Prof. Palamagamba Kabudi.

Makamu wa Rais wa Jamhuri ya Muungano wa Tanzania, Mhe. Samia Suluhu Hassan akiwa pamoja na Viongozi wengine wakiimba wimbo wa Taifa kabla ya ufunguzi wa Mkutano huo, wa tatu kulia ni Jaji Mkuu wa Tanzania, Mhe. Prof. Ibrahim Hamis Juma, wa pili kulia ni Jaji Mkuu wa Kenya, Mhe. David Maraga, wa tatu kushoto ni Makamu wa Rais wa Benki wa Dunia, Dkt. Sandie Okoro, wa pili kushoto ni Waziri wa Katiba na Sheria, Mhe. Prof. Palamagamba Kabudi, wa kwanza kushoto ni Mwakilishi Mkazi wa Benki ya Dunia Nchini, Bi. Bella Bird, na wa kwanza kulia ni Mkuu wa Mkoa wa Arusha, Mhe. Mrisho Gambo.

Mwakilishi Mkazi wa Benki ya Dunia Nchini, Bi. Bella Bird akisoma risala yake katika hafla ya ufunguzi rasmi wa Mkutano huo.

Baadhi ya Majaji wa Mahakama ya Rufani pamoja na Washiriki wengine wa Mkutano huo wakifuatilia kinachojiri.

Washiriki wakimsikiliza Bi. Bella Bird alipokuwa akitoa risala yake.

Makamu wa Rais wa Benki wa Dunia, Dkt. Sandie Okoro akitoa maneno ya utangulizi kabla ya ufunguzi rasmi wa Mkutano huo.

Makamu wa Rais wa Jamhuri ya Muungano wa Tanzania, Mhe. Samia Suluhu Hassan  akifungua Mkutano huo.

Wajumbe wa Mkutano wakifuatilia.

Jaji Mkuu wa Tanzania, Mhe. Prof. Ibrahim Hamis Juma akichangia mada wakati wa Mkutano.