MAHAKAMA KUU KANDA DAR ES SALAMU YAJIPANGA KUTOKUWA NA MLUNDIKANO WA MASHAURI

 Na MAGRETH KINABO- Mahakama, Morogoro.

 

Mahakama Kuu ya Tanzania, Masjala ya Dar es Salaam maarufu kwa jina la Mahakama Kuu ya Tanzania Kanda ya Dar es Salaam imefanikiwa kupunguza mlundikano  wa  mashauri kutoka  asilimia 18 mwaka 2022 hadi kufikia asilimia 1.9 Septemba, 2024, .

 

Hayo yamesemwa jana tarehe 11 Oktoba, 2024 na Kaimu Jaji Mfawidhi wa Mahakama Kuu ya Tanzania, Mhe. Elizabeth Mkwizu wakati wa ziara ya siku mbili  kutembelea Hifadhi ya  Taifa ya Mikumi iliyoko mkoa wa Morogoro.

 

Ziara hiyo ambayo imehusisha watumishi wa Mahakama hiyo 55 kati ya hao Majaji ni saba na wengine ni viongozi waandamizi, ina malengo ya kujifunza juu ya uhifadhi na usimamizi wa mali asili, kutoa nafasi ya mapumziko, likiwemo suala motisha baada ya kufanya kazi ya kutoa haki kwa wote na wakati.

 

“Desemba 2022 kulikuwa na mashauri 2,906 yaliyobaki na kati ya hayo mashauri 544 yalikuwa ya mlundikano sawa na asilimia 18, Desemba 2023 yalibaki mashauri 1,456, mashauri ya mlundikano ni 48 sawa na asilimia 3.2. Kufikia tarehe 30 Septemba, 2024 yamebaki mashauri 26 ya mlundikano kati mashauri 1,306 sawa na asilimia 1.9 haya kwetu ni mafanikio makubwa…

 

“Hali hii ya uondoshaji wa mashauri imepunguza malalamiko dhidi ya huduma za kimahakama na kuongeza imani kwa wananchi,” amesema Mhe. Mkwizu.

 

Aidha Jaji Mkwizu amesema mafanikio hayo yametokana na jitihada za Mahakama hiyo kwa kushirikiana wadau.

 

Mhe. Jaji Mkwizu ameongeza kuwa katika kipindi cha cha Januari 2024 hadi tarehe 30 Septemba 2024 yamefunguliwa mashauri 1,712, yamesikilizwa mashauri 1,832 na kubaki mashauri 1,308.

 

Kaimu Jaji Mfawidhi  huyo amebainisha kwamba mikakati iliyopo katika Mahakama hiyo ni kuondoa mashauri 26 ya mlundikano yasivuke mwaka 2024, hivyo ziara inatoa amri mpya ya kumaliza mwaka bila ya mashauri ya mlundikano.

 

Kwa upande wake Kamishna Msaidizi wa Uhifadhi, ambaye ni Mkuu wa Hifadhi ya Mikumi, Augustino George Massesa amesema idadi ya wageni wanaotembelea hifadhi hiyo, imeongezeka kutoka 46,908 mwaka wa fedha 2012/2013 hadi kufikia wageni 138,844 mwaka wa fedha 2023/2024.

 

Kadhalika Kamishna huyo amefafanua kuwa ongezeko hilo la wageni limetokana juhudi za Serikali za kuboresha miundombinu mfano kuwepo kwa ndege na treni ya mwendokasi(SGR), ambapo imesaidia watalii kusafiri bila ya kuchoka.

 

“Nawakaribisha Watanzania kutumia miundombinu iliyoboreshwa kuja kutembelea Hifadhi ya Taifa ya Mikumi ili kuweza kupata burudani na elimu,” amesema Kamishna Massesa.

 

Kwa upande wake Kamishna Msaidizi wa Hifadhi, ambaye ni Mkuu wa Hifadhi ya Nyerere, Ephraim Mwangoma akiwasilisha mada juu ya uhifadhi amesema eneo hilo lina fursa za uwekezaji, hivyo amewakaribisha Watanzania ili waje kuweza.

 

Alizitaja changamoto zinazoikumba maeneo ya uhifadhi ni ongezeko la mifugo, biashara ya nyara za Serikali, mashahidi wa kesi kutopatikana kwa wakati, uchafunzi wa mazingira, uvamizi wa maeneo, migogoro ya mipaka, utambuzi wa kitaalamu wa nyara,ukomo wa bajeti, uhaba wa rasilimali watu, ufyekaji wa miti na kuchoma mkaa.

 

Katika hatua nyingine,Kaimu Jaji Mfawidhi huyo, ameushukuru uongozi hifadhi hiyo kwa ukarimu waliouonyesha.

 

    Picha ya juu na chini ni Majaji wa  Mahakama Kuu ya Tanzania Kanda ya Dar es Salaam wakiwa ndani ya treni ya mwendokasi (SGR) kwa jailli ya kuelekea mkoani Morogoro kwenye Hifadhi ya Taifa ya Mikumi.

Kaimu  Jaji Mfawidhi wa Mahakama wa Mahakama Kuu ya Tanzania Kanda ya Dar es Salaam, Mhe. Elizabeth Mkwizu(katikati) akiwaongoza majaji wenzake kushuka kwenye treni ya mwendokasi (SGR)mara baada ya kufika mkoani Morogoro.

 Baadhi wa watumishi wa Mahakama hiyo wakiwa katika picha ya pamoja baada ya kushuka kwenye  treni ya SGR.

Majaji wa Mahakama Kuu ya Tanzania Kanda ya Dar es Salaam, wakiwa katika picha ya pamoja na viongozi wa Mahakama hiyo, wakiwemo watumishi wengine  kwenye  ya  stesheni  ya treni ya mwendokasi (SGR) ya Morogoro.

Kaimu Jaji Mfawidhi wa Mahakama wa Mahakama Kuu ya Tanzania Kanda ya Dar es Salaam, Mhe. Elizabeth Mkwizu(kushoto) akipokelewa na Kamishna Msaidizi Mwandamizi, John Nyamhanga mara baada ya kufika kwenye Hifadhi ya Taifa ya Mikumi.

Kaimu Jaji Mfawidhi wa Mahakama wa Mahakama Kuu ya Tanzania Kanda ya Dar es Salaam, Mhe. Elizabeth Mkwizu(kushoto) akikabidhiwa cheti cha malipo ya  watumishi wa Mahakama hiyo kwa ajili ya kuingia kwenye hifadhi hiyo na Askari Uhifadhi, Kisenge Musa Mavura.

 Kaimu Jaji Mfawidhi wa Mahakama wa Mahakama Kuu ya Tanzania Kanda ya Dar es Salaam, Mhe. Elizabeth Mkwizu akionesha cheti hicho kwa watumishi wa Mahakama hiyo.

Majaji na Watumishi wa Mahakama Kuu ya Tanzania Kanda ya Dar es Salaam, wakiwa katika geti la kuingia katika hifadhi hiyo.

 Kaimu Jaji Mfawidhi wa Mahakama wa Mahakama Kuu ya Tanzania Kanda ya Dar es Salaam, Mhe. Elizabeth Mkwizu( wa pili kushoto) akiwa katika hifadhi hiyo na wahifadhi.Kulia ni Mtendaji wa Kanda hiyo, Bw. Moses Mashaka. 

Kamishna Msaidizi wa Hifadhi, ambaye ni Mkuu wa Hifadhi ya Nyerere, Ephraim Mwangoma akitoa mada  kuhusu uhifadhi.

Picha ya juu na chini ni Majaji na watumishi wa Mahakama hiyo wakifuatilia mada ya uhifadhi.

 Wahifadhi wakifuatilia mada ya uhifadhi.

Watumishi wakifuatilia mada.

 Naibu Wasajili wa Mahakama hiyo, Mhe. Mary Moyo(kushoto) na Livini Lyakinana wakifuatilia mada ya uhifadhi.

Kaimu Jaji Mfawidhi wa Mahakama wa Mahakama Kuu ya Tanzania Kanda ya Dar es Salaam, Mhe. Elizabeth Mkwizu akitoa neno la shukrani.

Majaji na viongozi wa hifadhi hiyo, wakiwemo wa Mahakama hiyo wakipata  chakula pamoja.

Watumishi wa Mahakama hiyo wakila chakula. 

Kaimu Jaji Mfawidhi wa Mahakama wa Mahakama Kuu ya Tanzania Kanda ya Dar es Salaam, Mhe. Elizabeth Mkwizu (mwenyenguo ya bluu) akiongoza watumishi kucheza mziki.

Majaji na watumishi wakicheza mziki huku wakifuraia

Majaji wakicheza na watumishi wakicheza mziki.

(Picha na Magreth Kinabo-Mahakama, Morogoro)

MAHAKAMA YA TANZANIA NA MTAZAMO MPYA KUHUSU HAKI JINAI

• Studio maalum za kuchulia maelezo ya watuhumiwa kujengwa
• Hatua hiyo mwarobaini wa malalamiko watu kubambikiwa kesi

Na FAUSTINE KAPAMA-Mahakama, Arusha

Jaji Mkuu wa Tanzania, Mhe. Prof. Ibrahim Hamis Juma amesema Mahakama ya Tanzania, kupitia Kitengo cha Maboresho, inakusudia kujenga Studio Maalum zitakazotumika kuchukua maelezo na picha za washitakiwa baada ya kutuhumiwa kutenda makosa ya kijinai.

Akizungumza wakati anafunga Mkutano wa Nusu Mwaka wa Mahakama ya Rufani Tanzania leo tarehe 11 Oktoba, 2024 katika Hoteli ya Mount Meru jijini hapa, Mhe. Prof. Juma amebainisha kuwa hatua hiyo itapunguza malalamiko ya ya kubambikiwa kesi au mtu kusema alilazimishwa kutoa maelezo hayo na Polisi.

“Sasa, ili kuwasaidia Polisi kwenye hili, Kitengo cha Maboresho kinafikiria kutayarisha baadhi ya Studio Maalum zitakazokuwa sehemu ambazo maelezo ya washitakiwa yatachukuliwa pamoja na picha zao badala ya kutegemea yale maelezo yaandikwa kwa mkono wa Polisi,” amesema.

Jaji Mkuu amebainisha kuwa matarajiao ya ujenzi wa Studio hizo unafuata baada ya Kamati ya Kanuni ya Mahakama ya Tanzania inayoongozwa na Jaji wa Mahakama ya Rufani, Mhe. Rehema Mkuye kutunga kanuni inayoitwa, “Audio and Video Recording of Police Interview of Suspects.”

Ameeleza kuwa Kanuni hiyo inaainisha kuwa badala ya Polisi kuwahoji na kuandika maelezo ya Watuhumiwa kwenye vituo vya Polisi, kuwe na Studio Maalum ambazo zitatumika kuchukua yale yanayotokea na kuchukua picha.

“Hatua hii itapunguza malalamiko ya wananchi ya kubambikiwa kesi au kusema maelezo yangu nililazimishwa kuyatoa. Haya ni baadhi ya maeneo ya maboresho ambayo yanaonesha ni kwa kiasi gani Kamati ya Kanuni imesaidia,” Mhe. Prof. Juma amesema.

Jaji Mkuu amefafanua kuwa baada ya kutayarisha Mpango Mkakati wa Mahakama Awamu ya Kwanza, Mahakama ya Tanzania ilijenga hoja kwa Serikali itafute fedha za kuutekeleza na kuwezesha kufanyika kwa maboresho mbalimbali.

“Moja ya eneo ambalo lilionekana kuhitaji maboresho ni la Sheria na Kanuni ambazo zilioneka kuwa zimepitwa na mabadiliko ya Dunia na haziwezi kubeba maboresho ya kuweka mazingira ya utawala bora, utawala wa sheria, mazingira bora ya biashara na mazingira ya uwekezaji,” amesema.

Mathalan, amesema, ili ijilinganishe na Mahakama zilizokuwa zikipendwa na wafanyabiashara na wawekezaji, kwa mfano Singapore, Mahakama ya Tanzania ilitakiwa kupunguza hatua nyingi ambazo mashauri hupitia, ili kuleta urahisi wa kufanya biashara.

Jaji Mkuu wa Tanzania, ambaye alikuwa Mwenyekiti wa Mkutano huo, amebainisha kuwa maboresho ya sheria yalipewa uzito na kutengewa fedha za mradi kwa malengo ya kuiwezesha Kamati kutekeleza wajibu wake.

“Katika kipindi cha Programu za Maboresho, jumla ya Kanuni zilizotayarishwa na kupendekezwa kwa Jaji Mkuu na Kamati ya Kanuni ni kati ya 60 hadi 70, hii ni kuanzia mwaka 2013,” amesema.

Mhe. Prof. Juma amebainisha pia kuwa Kamati ya Kanuni ni jicho la Mahakama kama mtumiaji na mtekekezaji sheria. 

Amesema kwamba, katika shughuli zake za kila siku, Mahakama inapokutana na Sheria ya Bunge ambayo ni kikwazo kwa maboresho, Kamati ya Kanuni hutayarisha Andiko lenye hoja na mapendekezo kwa Mwanasheria Mkuu wa Serikali ili aifikishe kwenye Wizara husika itayarishe Rasimu ya Mswada wa kutunga Sheria Mpya au kubadili Sheria.

Jaji Mkuu wa Tanzania, Mhe. Prof. Ibrahim Hamis Juma akizungumza wakati anafunga Mkutano wa Nusu Mwaka wa Mahakama ya Rufani Tanzania leo tarehe 11 Oktoba, 2024 katika Hoteli ya Mount Meru jijini Arusha.

Sehemu ya Majaji wa Mahakama ya Rufani Tanzania (juu na chini) ikimsikiliza Jaji Mkuu (hayupo kwenye picha) katika hafla ya kufunga Mkutano huo.

Sehemu nyingine ya Majaji wa Mahakama ya Rufani Tanzania (juu na chini) ikimsikiliza Jaji Mkuu (hayupo kwenye picha) katika hafla ya kufunga Mkutano huo.

Sehemu ya washiriki wengine wa Mkutano huo (juu na picha mbili chini) ikifuatilia kilichokuwa kinajiri.

 Sehemu ya wajumbe wa Sekretarieti iliyoandaa Mkutano huo ikichukua kumbukumbu muhimu.

PUBLICATION OF TANZANIA LAW REPORTS IN FINAL TOUCHES

By FAUSTINE KAPAMA-Judiciary, Arusha

The Registered Trustees of Tanzania Law Reports Board, whose Settlor is the Chief Justice, has completed editorial work for publication of Tanzania Law Reports (TLR) 2021 and selection of court decisions for publication of TLR 2024.

Presenting a topic at the Court of Appeal Half Annual Meeting here today dated October 11, 2024, the Director of Library Services Unit of Judiciary of Tanzania, Hon. Kifungu Mrisho Kariho told the Justices that by December 2024 publication of TLRs 2021 to 2024 will be completed. 

“By December 2024, the publication of TLRs 2021 to 2024 will be completed. The intention of the TLR Board is to publish half a year TLRs by 2025 and then quarterly by 2026,” Hon. Kariho, who is also Deputy Registrar of the High Court of Tanzania, said.

He explained that the Law Reports would also be incorporated in TanzLII, a legal research website, which facilitates free and open access to the laws of Tanzania, a variety of Tanzanian legal materials, including case law from the courts of record, legislation and the Tanzania gazette.

Explaining how TanzLII stated, Hon. Kariho said that in 2016, when the Judiciary of Tanzania began to implement its first five-year strategic plan, and the first phase of the Citizen- Centric Judicial Modernization and Justice Service Delivery Project, one of the challenges calling for urgent reform was the lack of law reports and inaccessibility of statutes, High Court and Court of Appeal decisions. 

“We had to benchmark and learn from other judiciaries how to make publicly available court decisions and revive the Tanzania Law Reports, last published in 2006.” In 2019, the Judiciary of Tanzania created TANZLII, which has also incorporated Tanzania Law Reports as part of the database of judgments,” he said.

The Director revealed that court decisions uploaded on TanzLII as of today dated October 11, 2024 are total of 56,711, of which the Court of Appeal holds 15.73 percent below that of the High Court of Tanzania with 64.58 percent.

Decisions of the High Court’s Land Division follows with 9.926 percent, next is High Court’s Commercial Division with 4.819 percent, High Court’s Labour Division with 4.47 percent and the last is the High Court’s Corruption and Economic Crime Division with 0.462 percent.

TanzLII has been a platform for access to justice as public can download courts decisions which are uploaded daily in the platform. It is a good work which supports development of access to justice in Tanzania implemented by Judiciary.

The Director of Library Services Unit of Judiciary of Tanzania, Hon. Kifungu Mrisho Kariho (above and below) speaking when presenting a topic at theCourt of Appeal Half Annual Meeting today dated October 11, 2024.

A section of Justices of Court of Appeal (above and below) listening to the presentation in question.

Another section of Justices of Court of Appeal (above and below) listening to the presentation.

 

JAJI MFAWIDHI MBEYA AFANYA ZIARA YA UKAGUZI WA MAHAKAMA

Na DANIEL SICHULA - Mahakama Mbeya

Jaji Mfawidhi wa Mahakama Kuu ya Tanzania, Kanda ya Mbeya, Mhe. Joachim Charles Tiganga amefanya ziara ya ukaguzi wa Mahakama za Wilaya ya Chunya na Mbalali ikiwemo Mahakama za Mwanzo Chunya, Rujewa, Chimala, Igurusi na Ilongo na kupokea taarifa za utendaji kazi vilevile na kufanya vikao na watumishi wa Mahakama wa vituo hivyo vya kazi.

Katika ziara hizo zilizofanyika hivi karibuni mwezi Oktoba, 2024 Mhe. Tiganga alipata wasaa wa kupokea taarifa za utendaji kazi wa Mahakama hizo za Wilaya pamoja na Mahakama za Mwanzo, zilizofafanua baadhi ya mafanikio na changamoto katika utendaji kazi matahalani uchakavu wa majengo ya Mahakama, upungufu wa watumishi na sehemu ya mejengo ya kutolea huduma kukosa umeme.

Mhe. Tiganga aliwapongeza watumishi wa Mahakama za Wilaya hizo kwa jitihada wanazofanya katika kupunguza mlundikano wa mashauri mahakamani na pia mpango mkakati waliojiwekea wa kupunguza mahabusu gerezani na kupelekea idadi ya mahabusu kupungua kwenye magereza mkoa wa Mbeya.

“Kabla hatujachukua hatua za kushirikiana na wadau wa Mahakama kujenga gereza hapa wilayani Chunya ni muhimu kuanza kwa kupunguza mahabusu gerezani hasa Gereza la Ruanda Mbeya ambalo lina idadi kubwa ya mahabusu na wafungwa waliopo ukilinganisha na uwezo wake” alisema Mhe. Tiganga.

Vilevile, Mhe. Tiganga aliwasisitiza Mahakimu Wafawidhi kushughulikia mashauri ya mirathi kwa weledi na uadilifu na pia kuhakikisha wanufaika wa mirathi hiyo wanalipwa stahiki zao kwa wakati na kuwahimiza wanufaika hao kufunga mashauri hayo baada ya kukamilika kwa taratibu husika.

“Moja ya vipaumbele vya Mahakama Kuu ya Tanzania, Kanda ya Mbeya ni kuhakikisha wanufaika wa mirathi wanalipwa, na kwamba wasipolipwa kwa wakati inaleta taswira kwamba Mahakama ina miliki fedha nyingi ambazo hazina maelezo na kupelekea Mahakama kupata hati chafu kutoka Ofisi ya Mkaguzi Mkuu wa Hesabu,” aliongeza Jaji Mfawidhi.

Akizungumza katika vikao alivyofanya na watumishi wa Mahakama hizo, Mhe. Tiganga aliwasisitiza watumishi hao kufanya kazi kawa bidii, ushirikiano na upendo hasa wakiongozwa na salamu ya Mahakama ambayo ni nguzo ya utendaji kazi mahakamani ya “Uadilifu, Weledi na Uwajibikaji” ili kuendelea kujenga imani kwa wananchi katika utoaji haki.

Aidha, katika taarifa iliyotolewa na Hakimu Mkazi Mfawidhi wa Mahakama ya Wilaya Chunya Mhe. James Mhanusi, aliipongeza Mahakama Kuu, Kanda ya Mbeya kwa msaada mkubwa walioupata wa kukabidhiwa chombo cha usafiri pamoja na kuongezewa mtumishi.

Jaji Mfawidhi wa Mahakama Kuu ya Tanzania, Kanda ya Mbeya, Mhe. Joachim Charles Tiganga (kulia) akikagua rejista za mashauri wakati wa ziara ya ukaguzi wa Mahakama. Kushoto ni Naibu Msajili wa Mahakama Kuu, Kanda ya Mbeya Mhe. Aziza Temu.

Jaji Mfawidhi wa Mahakama Kuu ya Tanzania, Kanda ya Mbeya, Mhe. Joachim Charles Tiganga (mbele) akiwa ameshika kitabu cha wageni wakati wa ziara hiyo ya ukaguzi wa Mahakama.

Jaji Mfawidhi wa Mahakama Kuu ya Tanzania, Kanda ya Mbeya, Mhe. Joachim Charles Tiganga akiwa akisaini kitabu cha wageni wakati wa ziara hiyo ya ukaguzi wa Mahakama.

Jaji Mfawidhi wa Mahakama Kuu ya Tanzania, Kanda ya Mbeya, Mhe. Joachim Charles Tiganga (kushoto) akisalimiana na watumishi  wa Mahakama wakati wa ziara hiyo ya ukaguzi wa Mahakama.

Jaji Mfawidhi wa Mahakama Kuu ya Tanzania, Kanda ya Mbeya, Mhe. Joachim Charles Tiganga (aliyenyoosha mikono) akifafanua jambo wakati wa ziara hiyo. 

Jaji Mfawidhi wa Mahakama Kuu ya Tanzania, Kanda ya Mbeya, Mhe. Joachim Charles Tiganga (wa tatu kutoka kulia) akiwa kwenye picha ya pamoja na watumishi wa mahakama wakati wa ziara hiyo.

Jaji Mfawidhi wa Mahakama Kuu ya Tanzania, Kanda ya Mbeya, Mhe. Joachim Charles Tiganga (wa tatu kutoka kulia) akiwa kwenye picha ya pamoja na watumishi wa mahakama wakati wa ziara hiyo.

Sehemu ya watumishi wa Mahakama wakimsikiliza Jaji Mfawidhi wa Mahakama Kuu ya Tanzania, Kanda ya Mbeya, Mhe. Joachim Charles Tiganga (hayupo pichani) wakati wa ziara hiyo.

Jaji Mfawidhi wa Mahakama Kuu ya Tanzania, Kanda ya Mbeya, Mhe. Joachim Charles Tiganga (kulia) akisikiliza maelezo kutoka kwa mtumishi (hayupo pichani) wakati wa ziara hiyo.

Jaji Mfawidhi wa Mahakama Kuu ya Tanzania, Kanda ya Mbeya, Mhe. Joachim Charles Tiganga (kushoto) akiwa kwenye viwanja vya Mahakama wakati wa ukaguzi huo.

Jaji Mfawidhi wa Mahakama Kuu ya Tanzania, Kanda ya Mbeya, Mhe. Joachim Charles Tiganga (kushoto) akisalimiana na watumishi  wa Mahakama wakati wa ziara hiyo ya ukaguzi wa Mahakama.

(Habari Hii Imehaririwa na Innocent Kansha - Mahakama)