JAJI KIONGOZI ASHIRIKI KIKAO KAZI KUWANOA MAJAJI KUHUSU USULUHISHI

Na Faustine Kapama, Mahakama-Bagamoyo

Jaji Kiongozi wa Mahakama Kuu ya Tanzania, Mhe. Mustapher Siyani leo tarehe 31 Machi, 2023 amefungua na kushiriki kwenye kikao kazi kilichoandaliwa na Mahakama ya Tanzania, Kituo cha Usuluhishi kuwajengea uwezo Majaji na Naibu Wasajili katika mashauri ya usuluhishi.

Kikao kazi hicho kilichofanyika mjini hapa kimehudhuriwa na Majaji kutoka Mahakama Kuu Divisheni ya Usuluhishi, Mahakama Kuu Divisheni ya Ardhi na Mahakama Kuu Kanda ya Dar es Salaam, Msajili Mkuu wa Mahakama ya Tanzania, Msajili wa Mahakama Kuu ya Tanzania, Naibu Wasajili na Watendaji kutoka Mahakama hizo.

Akizungumza wakati anafungua kikao kazi hicho, Mhe. Siyani aliwakumbusha viongozi hao kuwa Mahakama ya Tanzania ndiyo chombo chenye wajibu kikatiba katika utoaji haki kwa wote na kwa wakati.

Alisema lengo la nguzo ya pili ya Mpango Mkakati wa Mahakama ni kuhakikisha kuwa mashauri mengi ya madai yanakwisha kwa njia ya usuluhishi, hatua ambayo ni utekelezaji wa matakwa ya Katiba, Ibara ya 107A (2)(d), msisitizo ukiwa ni matumizi ya njia za usuluhishi katika kumaliza migogoro baina ya pande mbili.  

Jaji Kiongozi alieleza kuwa, kwa kuzingatia wajibu huo na kwa kuwa Mkoa wa Dar es Salaam ulikuwa na mlundikano wa mashauri mengi ya madai, mwaka 2015 Mahakama ya Tanzania ilianzisha Kituo cha Usuluhishi kwa ajili ya usuluhishi wa migogoro ya madai katika ngazi ya Mahakama Kuu Kanda ya Dar es salaam na Divisheni ya Ardhi.

“Kwa hiyo uanzishwaji wa Kituo hiki ni njia mbadala ya kupunguza mlundikano wa mashauri mahakamani ili kufikia malengo yaliyokusudiwa katika ngazi zote za Mahakama,” alisema Mhe. Siyani.

Aliwakumbusha ziara ya Jaji Mkuu wa Tanzania. Mhe Prof. Ibrahim Hamis Juma aliyoifanya Julai, 2022 katika Kituo cha Usuluhishi, kujionea shughuli zilizotekelezwa na kusisitiza suala la usuluhishi kupewa nafasi kwa ngazi zote za Mahakama kwa kuwa linaleta matokeo chanya baina ya pande zote mbili za mgogoro.

“Jaji Mkuu aliona kuwa Kituo cha Usuluhishi kinapaswa kufanya utafiti ili kubaini muda unaopotea katika usuluhishi na kutoa mapendekezo ya kuboresha utaratibu huo. Sambamba na hilo, alielekeza watumishi wa Kituo kupatiwa mafunzo ili waongeze uelewa zaidi kuhusu masuala ya usuluhishi wa migogoro. Hivyo, leo ninayo furaha ninapoona tumekutana hapa katika kikao kazi hiki kujengeana uwezo wa namna bora ya usuluhishi wa migogoro baina wa wadaawa,” alisema.

Akimkaribisha Jaji Kiongozi kufungua kikao kazi hicho, Jaji Mfawidhi wa Mahakama Kuu ya Tanzania, Divisheni ya Usuluhishi, Mhe. Zahra Maruma, alieleza kuwa hakuna shaka Majaji na Naibu Wasajili kila mmoja wao ameshiriki katika usuluhishi na baadhi yao wamekuwa wakifanya hivyo kwa muda mrefu wakiwa na au bila imani chanya.

“Lakini, naamini tunaweza kukubaliana sote kwamba tumekuwa na uzoefu mzuri pale wadaawa wanaofika mbele yetu wanapofanikiwa kutatua migogoro yao kwa njia ya usuluhishi,” alisema na kubainisha pia kuwa usuluhishi umekuwa njia maarufu zaidi ya kusuluhisha migogoro kwa wakati, kwa gharama nafuu na kwa njia ya siri, kama takwimu zinavyoonyesha.

Hata hivyo, Mhe. Maruma alieleza kuwa katika mamlaka yetu, taarifa zilizopo hazishawishi kwani kiwango cha mafanikio ya usuluhishi bado ni cha chini kwa asilimia 20% ikilinganishwa na mamlaka zingine ambazo kiwango cha mafanikio ni zaidi ya asilimia 80% ya utatuzi wa migogoro kupitia mchakato wa usuluhishi.

“Hii ni kutokana na sababu za nje na ndani. Hata hivyo, kikao kazi hiki kitazingatia sababu za ndani ili kuhakikisha kwamba mchakato wa usuluhishi unaendelea vizuri na kwa mafanikio, hivyo ni muhimu kwa Majaji na Wapatanishi kufanya kazi pamoja kwa ajili ya uboreshaji, kuna matumaini siku zijazo,” alisema.

Alisema kuwa uzoefu wa miaka saba tangu Kituo cha Usuluhishi kianzishwe unatoa fursa ya kipekee kwao kama Majaji na Naibu Wasajili kubadilishana uzoefu na maarifa, kujadili changamoto wanazokabiliana nazo na kutambua maeneo ya kuboresha. Jaji Mfawidhi huyo alieleza matumaini yake kuwa kwa kufanya hivyo, wanaweza kuweka mfumo bora na imara zaidi wa usuluhishi.

Katika kikao kazi hicho, washiriki walijadili mada mbalimbali, ikiwemo njia za usuluhishi kwa mujibu wa sheria na mikakati ya kiutendaji ya kukabiliana na changamoto za pamoja na kuhakikisha matokeo ya mashauriano yaliyofikiwa yanafanyika ili kuboresha matumizi bora ya usuluhishi.

Jaji Kiongozi wa Mahakama Kuu ya Tanzania, Mhe. Mustapher Siyani (juu na chini) akisisitiza jambo leo tarehe 31 Machi, 2023 alipokuwa anafungua kikao kazi kuwajengea uwezo Majaji na Naibu Wasajili katika mashauri ya usuluhishi.

Jaji Mfawidhi wa Mahakama Kuu ya Tanzania, Divisheni ya Usuluhishi, Mhe. Zahra Maruma akitoa maelezo ya awali wakati wa ufunguzi wa kikao kazi hicho.

Msajili wa Mahakama Kuu ya Tanzania, Mhe. Sharmillah Sarwatt akiwatambulisha viongozi waliohudhuria kikao kazi hicho.

Jaji wa Mahakama Kuu ya Tanzania, Divisheni ya Usuluhishi, Mhe. Dkt. Zainab Mango (juu na chini) akiwasilisha mada kwenye kikao hicho.

Jaji Mfawidhi wa Mahakama Kuu ya Tanzania, Divisheni ya Usuluhishi, Mhe. Zahra Maruma(juu na chini) akiwasilisha mada.

Jaji Kiongozi wa Mahakama Kuu ya Tanzania, Mhe. Mustapher Siyani (katikati) akifuatilia mada iliyokuwa inawasilishwa na Jaji Mfawidhi wa Divisheni ya Usuluhishi, Mhe. Zahra Maruma (kushoto). Kulia ni Msajili Mkuu wa Mahakama ya Tanzania, Mhe. Wilbert Chuma.

Sehemu ya Majaji wa Mahakama Kuu ya Tanzania (juu na picha mbili chini) ikifuatilia uwasilishaji wa mada mbalimbali.

Washiriki wa kikao kazi (juu na chini) wakifuatilia uwasilishaji wa mada mbalimbali.

Jaji Kiongozi wa Mahakama Kuu ya Tanzania, Mhe. Mustapher Siyani (katikati waliokaa) akiwa katika picha ya pamoja na washiriki wa kikao kazi hicho.