Na Faustine Kapama – Mahakama.
Kiwango cha kuridhika
kwa watumiaji wa huduma zinazotolewa na Mahakama ya Tanzania katika maeneo
mbalimbali ya utoaji haki nchini kimepanda kwa asilimia 10 kutoka asilimia 78
kwa mwaka 2019 hadi asilimia 88 kwa mwaka 2023.
Hayo yamebainika leo tarehe
11 Julai, 2023 baada ya Taasisi ya Utafiti wa Maendeleo ya Jamii na Uchumi
(REPOA) kuwasilisha mahakamani taarifa ya utafiti wao walioufanya kuhusu
kuridhika kwa watumiaji wa huduma za Mahakama kwa mwaka 2023.
Mkurugenzi Mtendaji wa
REPOA, Dkt. Donald Mmari na Mkurugenzi wa Utafiti na Mafunzo, Dkt. Lucas Katera
wamekabidhi taarifa ya utafiti huo kwa Msajili Mkuu wa Mahakama ya
Tanzania, Mhe. Wilbert Chuma kwenye hafla fupi iliyofanyika katika Kituo
Jumuishi cha Masuala ya Familia Temeke.
Hafla hiyo imehudhuriwa
pia na viongozi waandamizi wa Mahakama ya Tanzania, akiwemo Msajili wa Mahakama
ya Rufani, Mhe. Silvester Kainda, Msajili wa Mahakama Kuu ya Tanzania, Mhe.
Sharmillah Sarwatt, Watendaji pacha wa Mahakama Kuu ya Tanzania, Bw. Leonard
Magacha na Bi Mary Shirima na wajumbe wengine wa menejimenti ya Mahakama.
Akizungumza baada ya
kupokea taarifa hiyo, Mhe. Chuma amesema kuwa kupanda kwa kiwango cha
kuridhika kwa watumiaji wa huduma za Mahakama kuhusu huduma zitolewazo na
Mahakama ni zao la maboresho makubwa yanayofanywa na Mahakama katika maeneo
mbalimbali kwa kushirikiana na wadau.
“Kiwango hiki
kinadhihirisha kuongezeka kwa uwajibikaji, uweledi na uwazi. Upatikanaji wa
nakala za hukumu kwa wakati kwa Mahakama Kuu na Mahakama ya Rufani kupitia
mfumo wa taarifa za sheria na maamuzi wa Mahakama ya Tanzania (TanzLII),”
amesema.
Msajili Mkuu amebainisha
kuwa Mahakama ya Tanzania inaendeshwa na
dira yake ya utoaji haki sawa kwa wote na kwa wakati na ili kufikia dira hiyo
imekuwa ikiendelea kufanya maboresho mbalimbali ili kutoa huduma bora
inayomlenga mwananchi.
Amesema
kuwa maboresho yanayofanywa na Mahakama yanatekelezwa kupitia Mpango Mkakati wa
Miaka Mitano, awamu
ya kwanza ambayo ilikuwa kwa kipindi cha 2015/2016-2019/2020 na kwa sasa ni
kipindi cha pili, kwa maana kuanzia 2020/2021 – 2024/2025 na moja ya malengo ni
kuongeza kiwango cha kuridhika kwa wananchi kuhusu
huduma zitolewazo na Mahakama.
“Katika kujipima kiwango
cha kuridhika kwa wananchi kuhusu huduma zitolewazo, Mahakama imekuwa ikifanya
utafiti kupitia mtafiti huru REPOA. Lengo la utafiti huo ni kupata maoni ya wananchi
juu ya kuridhika kwao na huduma zinazotolewa na Mahakama ili kubaini maeneo
yenye mafanikio na yenye changamoto yanayohitaji kufanyiwa maboresho ili kuweza
kufikia dira ya Mahakama ya haki sawa kwa wote na kwa wakati,” amesema.
Mhe. Chuma amebainisha
kuwa utafiti wa kwanza ulifanyika mwaka 2015 ambao ulionyesha kuwa asilimia 61
ya watumiaji wa huduma za Mahakama waliridhika na huduma zitolewazo, huku
ripoti hiyo ikiainisha baadhi ya maeneo yenye kuhitaji kufanyiwa kazi, ambapo
Mahakama ilichukua hatua na kufanya maboresho katika maeneo husika.
Amesema kuwa mwaka 2019
ulifanyika utafiti mwingine ambapo matokeo yalionyesha kuwa asilimia 78 ya
wananchi waliridhika na huduma zitolewazo, huku ripoti hiyo ikibainisha maboresho
mengi ambayo yalikuwa yamefanyika kama vile matumizi ya Teknolojia ya Habari na
Mawasiliano (TEHAMA) hasa uendeshaji wa mashauri kwa njia ya kielekroniki na
kuanzishwa kwa Mahakama inayotembea (mobile court).
Msajili Mkuu amesema
utafiti huo pia ulibaini maeneo ambayo yalihitaji maboresho kama vile
miundombinu na Mahakama iliyafanyia kazi maeneo yenye changamoto kwa kuchukua
hatua mbalimbali, ikiwemo uimarishaji wa miundombinu ulioambatana na ujenzi wa
Vituo Jumuishi sita (6) vya Utoaji Haki.
“Hatua zingine ni kujenga
Mahakama mpya za Wilaya na Mwanzo, kuimarisha matumizi ya TEHAMA, kuanzisha
kituo cha huduma kwa wateja, kutoa elimu kwa umma, kuimarisha usimamizi na
ukaguzi wa huduma za Mahakama kwa asilimia 98, kutoa nakala za hukumu
bure, kupunguza mlundikano wa mashauri kutoka asilimia 11 hadi 4 na
kuajiri watumishi wapya,” amesema.
Awali, akizungumza katika
tukio hilo, Mtendaji Mkuu wa REPOA alibainisha kuwa kwa ujumla matokeo ya
utafiti waliofanya yanaonyesha mabadiliko makubwa katika huduma za Mahakama.
Ameipongeza Mahakama kwa usikivu na kuwasikiliza wananchi na watumiaji wa
huduma za kimahakama, sehemu ambapo haki inapatikana kwa usawa.
Naye Mkurugenzi wa
Utafiti na Mafunzo wa REPOA, akiwasilisha taarifa kwa ufupi ya utafiti huo
alisema watu wengi wanaridhika na huduma za Mahakama kutegemea na jinsi
wanavyohudumiwa na haki inavyotolewa bila kujali matokeo ya mashauri yao.
“Kwa mfano, mtu akifika
mahakamani akiwa na uhakika kwamba yeye ni mkosaji, akahukumiwa na akajua
kwamba amekosa bila kujali nafasi yake na ushawishi wake, basi ataridhika na
utendaji wa Mahakama. Vile vile akifika mtu mahakamani na anajua siyo mkosaji
awe na imani kwamba atatoka hapo akiwa salama, hali ambayo itamfanya aridhike,”
amesema.
Amependekeza
mambo kadhaa yafanyike ili kukidhi matakwa ya wananchi, ikiwemo upanuzi wa
miundombinu ili kukabiliana na ongezeko la mahitaji, kuwa na matumizi makubwa
ya Mahakama Inayotembea kama suluhu ya muda, uboreshaji wa muda unaotumika
katika kukamilisha mashauri na kufanya ukaguzi hasa katika Mahakama za chini
ili kuthibiti maadili ya watumishi.
REPOA
pia wamependekeza Mahakama kutoa elimu kwa watumishi kuhusu vigezo vya
kupandishwa vyeo na uelewa juu ya mipango ya upandishaji vyeo, kuongeza
uelewa wa wananchi kuhusu njia za mawasiliano, kwani zina ufanisi mkubwa,
kukuza matumizi ya TEHAMA katika mawasiliano na mambo mengine ya kimahakama na
kuongeza ufahamu wa uwepo wa kituo cha huduma kwa mteja ‘call centre’ cha
Mahakama.
Hakuna maoni:
Chapisha Maoni